پیشگیری و درمان, زخم

لایه های پوست و فاز های ترمیم زخم

لایه های پوست و فاز های ترمیم زخم

عناوین مطالب:

  • نگاهی به پوست
  • ترمیم زخم؛ مراحل و روش ‏ها

 

نگاهی به پوست

پوست

پوست، بزرگترین ارگان بدن

  • تشکیل شده از بافت‏های مختلف
  • سطحی حدود 1/6 – 2 متر مربع
  • 12 – 16% وزن کل بدن
  • جریان یک سوم خون بدن

لایه های پوست

  • اپیدرم
  • درم
  • ساب کوتانئوس

لایه های پوست

اپیدرم

_ چهار گروه سلول اصلی:

  • کراتینوسیت‏ها
  • ملانوسیت‏ها
  • سلول‏های لانگرهانس
  • سلول‏های مرکل

اپیدرم

_لایه ها:

  • 4 یا 5 لایه
  • لایه بازال یا لایه ‏ای زاینده پائین ‏ترین
  • لایه شاخی بیرونی ترین لایه

لایه های اپیدرم

_کراتینزیشن

کراتینزیشن کراتینزیشن

 

درم

  • اصلی ترین توده پوستی
  • بافت همبند فیبروالاستیک

–سلول‏های اصلی:

  • فیبروبلاست
  • ماکروفاژ
  • ماست‏سل‏

–ارگانل‏ها

 

ترمیم زخم؛ مراحل و روش ‏ها

 

تعریف زخم

شکستی در اپیدرم یا درم در اثر تروما یا تغییرات پاتولوژیک در پوست یا بدن

 

فازهای ترمیم زخم

چهار مرحله (فاز) در ترمیم زخم وجود دارد:

  1. انعقاد (Haemostasis)
  2. التهاب (Inflammation)
  3. تکثیر (Proliferation)
  4. بلوغ (Maturation)

 

1) انعقاد (Haemostasis)

  • شروع

–تقریبا بلافاصله پس از ایجاد زخم

  • نتیجه

–قطع خونریزی

  • مکانیسم‏ ها

–انقباض رگ‏ ها (vasoconstriction)

–فعالیت پلاکت‏ ها و گلبول‏ های قرمز

 

2) التهاب (Inflammation)

  • مشخصات

–تورم، درد، قرمزی، گرما، اگزودا و اسلاف

  • طول دوره

–تقریبا 3 تا 4 روز

  • هدف

–حذف بافت‏های مرده و باکتری‏ها و شروع ترمیم زخم

  • سلول‏های غالب

–ماکروفاژها ← نقش ←

پاکسازی زخم از بافت مرده و باکتری

تسریع آنژیوژنز، تشکیل بافت گرانوله و اپیتلیالیزاسیون در فاز تکثیر

ماکروفاژ

روند التهاب:

وازودیلاتاسیون ← ورود سلول‏ ها به فضای زخم

التهاب

3)تکثیر (Proliferation)

  • شروع

–پس از کامل شدن التهاب (بطور متوسط 5-3 روز پس از ایجاد زخم)

  • طول مدت

–4-3 هفته

  • شامل

–آنژیوژنز، گرانولاسیون، اپیتلیالیزاسیون و انقباض زخم

  • سلول‏ غالب

–فیبروبلاست‏ ها

 

با.فت گرانوله:

–بافت همبند حاوی مویرگ ‏های تازه تشکیل شده (جوانه‏ های مویرگی) که زخم را در فاز پرولیفراتیو پر می‏کند

–بافت گرانوله سالم

  • قرمز، مرطوب و نیمه شفاف
  • مقاوم در برابر آلودگی
  • شکننده

بافت گرانوله

آنژیوژنزیس:

–شکل گیری مویرگ‏های ضروری برای ترمیم زخم

–سلول‏های اصلی: سلول‏های اندوتلیال

 

فیبروبلاست‏ ها؛ سلول‏های اصلی در فاز تکثیر:

–مهاجرت به محل زخم و تکثیر

_ رشته ‏های باریک کلاژن

کلاژن

انقباض زخم
  • میوفیبروبلاست‏ها

–فیبروبلاست‏های تخصص یافته‏ دارای میوفیبریل با خواص انقباضی.

  • سرعت انقباض

–حدود 0/6 تا 0/7 mm/day1

  • میزان انقباض

–در زخم های full-thickness: عامل حدود 40% از کاهش اندازه زخم

 

اپیتلیالیزاسیون
  • تعریف:

–پوشانده شدن زخم با پوست تازه و جوان

  • شروع

–زمانیکه که بافت گرانوله زخم را تقریبا تا سطح پوست اطراف پرکند

اپیتلیالیزاسیون

سلول‏های اپیتلیال

–تغییر شکل سلول‏ های لایه بازال برای تسهیل حرکت

–مهاجرت به داخل زخم

–بازگشت به حالت طبیعی و اتصال به غشاء پایه

–ادامه تقسیمات طبیعی برای ساخت لایه اپیتلیال جدید

سلول های اپیتلیال

 

4)بلوغ (Proliferation)

  • –آخرین مرحله ترمیم زخم–جمع شدن بافت اسکار و افزایش استحکام آن–شروع: کاهش تعداد فیبروبلاست‏ها و کاهش حلقه های مویرگی–نهایت: بافت اسکار بالغ فاقد عروق خونی، مو و غدد سباسه یا عرق

  • بازسازی فیبرهای کلاژن

–برای به حداکثر رساندن قدرت کششی .

–بازآرایی (remodeling) فیبرها در جهت  خطوط کششی.

–اتصال‏ های عرضی

 

مقاله برگرفته شده از کتاب “Chronic Wound Care” از پروفسور “Gari Sibbald

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *